کاستی های ترجمه و تصحیح رساله قشیریه

author

  • سیده مریم روضاتیان استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر قطب علمی تحقیق در متون حکمی و عرفانی دانشگاه اصفهان
Abstract:

رساله قشیریه یکی از منابع مهم تصوف اسلامی است که به وسیله ابوالقاسم قشیری، از علما و محدثان بزرگ سده پنجم هجری به زبان عربی نوشته شده است. از این کتاب ترجمه‌‌ای در دست است که ظاهرا" توسط یکی از شاگردان قشیری به نام ابوعلی عثمانی صورت گرفته و با تصحیح و استدراکات استاد بدیع‌الزمان فروزانفر به چاپ رسیده است. با وجود آنکه در قدیم بیشتر ترجمه‌‌ها به صورت آزاد صورت می‌گرفته- مانند مصباح الهدایه که ترجمه‌ای آزاد از عوارف المعارف است- و مترجمان کمتر به ترجمه تحت الفظی نظر داشته‌اند، به نظر می‌رسد مترجم رساله قشیریه توجهش بیشتر به ترجمه لفظ به لفظ بوده است. مقابله دقیق این ترجمه با متن عربی و تأمل در متن مصحّح نشان می‌دهد که در ترجمه فارسی کاستیهایی وجود دارد که در برخی قسمتها سبب اختلال در بیان موضوع و انتقال مفهوم اصلی رساله قشیریه شده است. مصحح کتاب به برخی از این کاستیها اشاره کرده و بخش دیگری از آنها مغفول مانده است. همچنین در تصحیح متن، به سبب موضوع اشکالاتی راه پیدا کرده و موجب شده است که در پاره‌ای از عبارتهای کتاب ابهام به وجود آید. در این مقاله چهار باب توبه، ورع، زهد و خلوت از این منظر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و کاستیهای ترجمه و تصحیح در این چهار باب تبیین شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ماجرای تصحیح ترجمه رساله قشیریه

در قرن پنجم هجری همزمان با اوج گرفتن مباحث عرفانی و به تبع آن رواج روزافزون تألیفات متعدد در حوزة عرفان اسلامی، ابوالقاسم قشیری با دقت نظر خاصی که در اندیشه‌های عرفانی داشت، اثری برجا گذاشت که از همان زمان تألیف جایگاه خود را به دست آورد و اندکی بعد به فارسی نیز ترجمه شد. نخستین بار حدود نیم قرن پیش ترجمه رسالة قشیریه با انتساب به ابوعلی عثمانی، توسط فروزانفر تصحیح و چاپ شد. این اثر بخصوص با تو...

full text

ماجرای تصحیح ترجمه رساله قشیریه

در قرن پنجم هجری همزمان با اوج گرفتن مباحث عرفانی و به تبع آن رواج روزافزون تألیفات متعدد در حوزه عرفان اسلامی، ابوالقاسم قشیری با دقت نظر خاصی که در اندیشه های عرفانی داشت، اثری برجا گذاشت که از همان زمان تألیف جایگاه خود را به دست آورد و اندکی بعد به فارسی نیز ترجمه شد. نخستین بار حدود نیم قرن پیش ترجمه رساله قشیریه با انتساب به ابوعلی عثمانی، توسط فروزانفر تصحیح و چاپ شد. این اثر بخصوص با تو...

full text

تحلیل حکایت های ترجمه رساله قشیریه

در طی این تحلیل، حکایت ها در دو گروه کلی (حکایت های واقعی و حکایت های فراواقعی) تقسیم شده اند و از جهت عناصر داستانی مورد بررسی قرار گرفته اند. این عناصر عبارتند از: پیرنگ، شخصیت، گفت وگو، صحنه و زاویه دید. بررسی این عناصر نشان می دهد، ترجمه ی رساله ی قشیریه، علاوه بر ارزش های محتوایی، از جهت ویژگی های داستان پردازی، دارای اهمیت فراوانی است. قشیری به ساختار حکایت و عناصر ضروری آن توجه نشان می د...

15 صفحه اول

شیوه‌های شخصیت‌پردازی در حکایات فراواقعی رساله قشیریه

ترجمه رساله قشیریه، یکی از متون مهم عرفانی است. قشیری برای القای مضامین عرفانی در این کتاب از حکایت‌پردازی بهره گرفته است. حکایات او بیشتر در باب کرامات و معجزات دینی است که بسیاری از آن‌ها جنبه غیرواقعی و تخیلی دارند. او در حکایت­های خود از مؤلفه­های داستان‌نویسی استفاده کرده است. دراین‌بین، پردازش عنصر شخصیت از بنیادی­ترین ساخت‌مایه­های عناصر داستان قلمداد می­گردد که در این مقاله قابل‌بررسی ا...

full text

تصحیح ، تخشید و ترجمه دو رساله فقهی – کلامی از علامه حلی و فخر المحققین

اجویة مسائل ابن زهره در فاصله سالهای 723-726 ه.ق تألیف و درتصحیح آن با شیوه التقاطی از دئ نسخه خطی 3/1474 کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و 1/178 دانشکده حقوق دانشگاه تهران استفاده شده است. بخش عمده سؤالات ابن زهره از فخر المحققین مسائلی است که موضوع آنها عیناً در کتاب قواعد الاحکام علامه آمده ، اما فتوا و پاسخ صریح آنها در این کتاب بیان نشده است. مصحح علاوه بر تصحیح و ذکر موارد اختلاف نسخ به تحشیه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  143- 152

publication date 2007-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023